Na een woelig jaar waarin het aantal faillissementen in Nederland met maar liefst 29 procent steeg, lijkt er in 2025 eindelijk een adempauze te komen voor het bedrijfsleven. Kredietverzekeraar Atradius voorspelt een lichte daling van 2 procent in het aantal faillissementen, mede dankzij onverwacht lage cijfers in het eerste kwartaal van het jaar. Toch is deze rust mogelijk van korte duur: voor 2026 staat alweer een toename van 8 procent in de boeken.
De daling in 2025 komt niet uit de lucht vallen. Dankzij een stabilisatie van de inflatie en een geleidelijke versoepeling van het monetaire beleid verbeteren de financiële omstandigheden voor veel bedrijven. Hierdoor lijkt het ergste achter de rug voor Nederlandse ondernemers die de afgelopen jaren zwaar te verduren hadden. Hoge kosten, rentestanden en de nasleep van coronaschulden zetten veel ondernemingen in 2024 nog onder zware druk, wat leidde tot het hoogste faillissementsniveau sinds vóór de coronapandemie.
Wereldwijde afvlakking met regionale verschillen
Niet alleen in Nederland, maar ook wereldwijd voorziet Atradius een zekere stabilisatie. Na een flinke stijging van 19 procent in 2024, wordt het aantal faillissementen in 2025 naar verwachting nagenoeg vlak gehouden, gevolgd door een lichte wereldwijde daling van 5 procent in 2026. Vooral in Zuidoost-Azië wordt een aanzienlijke terugval in faillissementen verwacht, als correctie op de hoge piek in 2024. Japan en Zuid-Korea kregen toen onder meer te maken met economische druk door valuta-devaluaties en personeelstekorten.
Europa laat een gemengd beeld zien. In landen als Duitsland en Frankrijk is na de stevige stijging in 2024 een stabilisatie zichtbaar, gevolgd door een daling in 2026 van respectievelijk 16 en 14 procent. Ook het Verenigd Koninkrijk zal volgens prognoses pas in 2026 tot rust komen, na een nog altijd relatief hoog niveau aan faillissementen.
Amerikaanse handelsbeleid als donkere wolk boven de horizon
Toch is de toekomst allerminst zeker. De grootste dreiging ligt in het onvoorspelbare Amerikaanse handelsbeleid. Atradius waarschuwt dat een verdere escalatie van de handelsoorlog – bijvoorbeeld door extra invoertarieven – het fragiele economische herstel flink kan verstoren. In een zogeheten 'neerwaarts scenario', waarin de spanningen met de Verenigde Staten oplopen, stijgen de faillissementen wereldwijd juist met 6 procent in 2025 en 5 procent in 2026.
Nederland, als open economie sterk verweven met de internationale handel, is in dat scenario extra kwetsbaar. In plaats van een lichte daling dit jaar, zou dan een stijging van 3 procent optreden, gevolgd door een forse toename van 21 procent in 2026. “De onzekerheid over het Amerikaanse handelsbeleid is een van de grootste risicofactoren op dit moment,” aldus Theo Smid, senior econoom bij Atradius. “Als de handelsoorlog escaleert, kan dat wereldwijd leiden tot meer faillissementen en een terugval van de economische groei.”
Voorzichtig optimisme met kanttekeningen
Hoewel de vooruitzichten voor 2025 wijzen op een tijdelijke verlichting, is het herstel broos. De economische druk is nog niet verdwenen en geopolitieke spanningen kunnen de situatie snel doen kantelen. Voor nu lijkt het Nederlandse bedrijfsleven even op adem te kunnen komen, maar de echte test ligt mogelijk in het jaar daarna.