Dramatische ontwikkeling in de bouwsector: ASK Romein uit het Brabantse Roosendaal, de grootste staalbouwer van Nederland, is failliet. De 322 werknemers is vorige week ontslag aangezegd. Ook de Belgische dochter uit Malle wordt meegesleept in het faillissement van het moederbedrijf dat naar het schijnt werd ingeleid door een Angelsaksische wurgconstructie.
Voetbalstadion en datacenters
ASK Romein legt zich al jaren toe op de bouw van grote ruimten die rusten op een stalen draagstructuur. Voetbalstadions, bedrijfsgebouwen, fabrieken, datacenters voor Microsoft en Facebook, terminals, petrochemische installaties: voor de diverse bouwprojecten die in de Benelux werden ontplooid, had de onderneming per jaar vele tienduizenden ton staal nodig.
Angelsaksische wurgconstructies
ASK kon buigen op een solide reputatie. Dat het trotse bedrijf op 11 april faillissement moest aanvragen heeft dan ook niets te maken met constructiefouten in de bouw. Kenners plaatsen wel vraagtekens bij de financiële en vooral juridische wurgconstructies waar ASK Romein zijn handtekening onder zette. Sommige, met name Angelsaksische opdrachtgevers, eisen dat een bouwproject níet mag worden opgeschort in geval van meerwerk of vertraging. Pas als de bouw achter de rug is, kan de balans worden opgemaakt, stellen zij. Het akkoordgaan met schrappen van deze niet-opschortingsclausule leidde er in de praktijk toe dat ASK Romein een paar jaar als bank moest fungeren.
‘Voor projectmanagementbureau ISG moet je op je hoede zijn’
Vakblad Cobouw, dat een scherpe analyse publiceerde over de financiële sores bij de staalbouwer, meent dat dit probleem onder meer heeft gespeeld bij de bouw van hyperscale-datacentra die ASK Romein in Groningen bouwde. De vermoedelijke opdrachtgever: Google. De feitelijke opdrachtgever: projectmanagementbureau ISG. ‘Met projectmanagementbureaus als ISG en Mace moet je enorm op je hoede zijn,’ zegt Bob Evers, voorzitter van Samenwerkende Nederlandse Staalbouw, de belangenorganisatie van honderd staalconstructiebedrijven.
Internationale arbiters
‘Als er dan iets misgaat en betalingen uitblijven, komen er ineens internationale experts en arbiters langs om het geschil te beslechten,’ aldus Evers in een interview met Cobouw. ‘En mocht het tot een rechtszaak komen sta je plots voor een Duitse, Ierse of Deense rechtbank. Dat is andere koek dan procederen in Nederland of Vlaanderen. Dan begeef je je als bedrijf echt in een andere divisie. Daar moet je wel tegen gewapend zijn.’
‘België draait op voor de verliezen in Nederland’
De laatste jaren paarde de onderneming hoge omzetten aan forse verliezen. Directiewisselingen brachten geen verbeteringen, messcherpe inschrijvingen op nieuwe klussen evenmin. Het faillissement van ASK Romein treft ook de Belgische dochter uit Malle waar negentig mensen werkzaam zijn. ‘Alles liep vlot,’ aldus een vakbondsvoorman. ‘Maar België draait op voor de verliezen in Nederland.’