Zo royaal als de overheid tijdens de coronacrisis was, zo streng stelt ze zich nu op. Bedrijven die gebruik hebben gemaakt van een uitstelregeling moeten binnen vijf jaar hun belastingschuld aflossen. Maar voor tienduizenden ondernemers is terugbetalen van de gemiddelde belastingschuld van 70.000 euro helemaal geen optie. Voor hen kan de vordering naar een faillissement leiden.
Eind sympathiek beleid van de Belastingdienst
Van het ministerie van Financiën hebben we nog geen officieel eindrapport voorbij zien komen. En sinds het plotselinge vertrek van voormalig Kamervoorzitter Arib hebben we ook niets meer vernomen van een parlementaire enquêtecommissie die de coronamaatregelen op de pijnbank van de waarheid gaat leggen. En dat is jammer. Er valt immers genoeg te evalueren. Over de miljarden die aan een luidruchtige mondkapjesleverancier werden besteed, over verdwenen sms’jes, de harde lockdown van december 2021, jongeren, het coronatoegangsbewijs én over het buitengewoon sympathieke beleid van de Belastingdienst.
Ondernemers konden blauwe enveloppen eindeloos voor zich uit blijven schuiven
Is de fiscus normaal gesproken niet onmiddellijk de beste vriend van een ondernemer, tijdens de coronacrisis is dit beeld volledig gekanteld. De Belastingdienst zette zonder dralen zijn beste wiskundigen aan het werk. Toeslagenaffaire, personeelstekort, thuiswerken: het deed niet ter zake. Er moesten spitsvondige oplossingen op tafel komen om de ondernemers lucht te geven. En die kwamen er. De invorderingsrente werd verlaagd van 4 naar niks, nou ja, naar 0,01 procent; de belastingrente volgde in dit spoor. Geen geld om te betalen? Ook geen probleem. Tot en met 31 maart 2022 konden ondernemers de blauwe enveloppen ongeopend voor zich uit blijven schuiven. Sterker, ze vielen niet eens meer op de deurmat.
Creëerde Financiën een leger van zombiebedrijven?
Waarschuwingen van sceptici dat de fiscus door een rode mijter op te zetten een leger van zombiebedrijven creëerde, werden nonchalant in de wind geslagen. De whizkids op Financiën ontwikkelden nog meer aanlokkelijke regelingen om ondernemers te verleiden. In de aangifte vennootschapsbelasting mocht het verlies over een jaar worden verrekend met de winst van het jaar daarvoor, de regeling rond herinvesteringsreserve werd versoepeld, de cadeautjes bleven komen. Maar, aan alle feestjes komt een eind. Ooit wordt het weer 6 december. En voor ondernemers die in de fiscaalvriendelijke val zijn gelopen, geldt: ooit landt die envelop weer in de bus.
Kabinet gaat uit van miljardentegenvaller
Op 1 oktober vorig jaar hadden ondernemers moeten beginnen met terugbetalen. Ze hebben daarvoor vijf jaar de tijd: op 1 oktober 2027 moet de schuld afgelost zijn. Inmiddels wordt duidelijk dat dit voor tienduizenden ondernemers geen haalbare kaart is. Staatssecretaris Van Rij van Financiën zei eerder dat het kabinet ervanuit gaat dat 25 tot 30 procent van de ondernemers die uitstel hebben aangevraagd niet in staat zal zijn de schuld af te lossen. Gevolgen: een ‘tegenvaller’ van vier tot vijf miljard en – mogelijk – alsnog het faillissementsgolfje dat al zo vaak is voorspeld. Circa 64.000 bedrijven hebben nog niets afbetaald. In het AD riep Michiel Hordijk, directeur van het Instituut Midden- en Kleinbedrijf, ondernemers gisteren op om niet langer de kop in het zand te steken maar in actie te komen. ‘En dan samen de schouders eronder zetten. Ondernemers moeten gaan werken aan oplossingen en zorgen dat ze geld verdienen.’