Het incassobureau moet verdwijnen

De man met de rode pet

Nog tot in de oorlogsjaren was hij een gevreesde verschijning: de man met de rode pet. Niet zelden getooid met een ferme knevel, droeg hij opzettelijk een pet met deze opvallende kleur. Als hij op zijn fiets de straat inreed, sidderde de buurt. Angstig wachtte men af bij waar hij zijn stalen ros parkeerde. Iedereen wist dat hij alleen zou aankloppen bij een deur waarachter schulden werden geleden. Iedereen wist ook dat er geen ontkomen aan was: de man met de rode pet bleef net zolang voor de deur staan tot de schuld was betaald, tot aan de laatste cent. Hoe langer hij moest wachten, hoe groter de vernedering.

Mannen in lange leren jassen

In de jaren na de Tweede Wereldoorlog veranderde er niet zoveel. In plaats van de man met de rode pet en zijn fiets kwam er een auto voorrijden met het opschrift  ‘Incassodienst’. Mannen in lange leren jassen stapten uit, vaak vergezeld van een bijtgrage herdershond. Er werden nare methoden gehanteerd om mensen tot betalen te dwingen. Heel veel is er sindsdien niet veranderd. Wie een schuld niet betaalt, wordt nog steeds achtervolgd. Niet meer door een man met een rode pet of een leren jas met een pitbull maar door in morsige kostuums gestoken vertegenwoordigers van het incassobureau. Met huisbezoeken, beslagleggingen en almaar oplopende kosten   kunnen zij het je zo moeilijk maken dat je op zeker moment wegzakt in een moeras van schuld en bijkomende ellende.

Misdadige manieren

De wetgever blijkt al decennialang de andere kant op te kijken bij de bedenkelijke en soms misdadige manieren die incassobureaus toepassen. Wie een schuld van € 150 niet kan betalen, wordt al snel geconfronteerd met een incassobureau dat het bedrag met een forse opslag komt incasseren. Betaal je niet op tijd, dan komt er nóg een opslag bij. De mannetjes van het incassobureau eisen dat je buitengerechtelijke kosten ophoest, regelingskosten, registratiekosten, bureaukosten, medewerkerskosten en leges voor opgevraagde gegevens van de Kamer van Koophandel of gemeente. En voor je het weet is je schuld van € 150 opgelopen tot € 600.

Opkopen van schuldenpaketten

Inmiddels komen er steeds meer berichten over incassobureaus die zich aan niets minder dan criminele praktijken schuldig maken zoals het dreigen met huisuitzetting, een maatregel waar alleen de rechter over mag oordelen. Er doen ook allerlei verhalen de ronde over de nieuwe commerciële activiteit die incassobureaus hebben ontdekt: het opkopen van ‘pakketten van schulden’. Banken en andere bedrijven die het niet prettig vinden om zelf vorderingen op te eisen, verkopen deze aan de hoogste bieder. En met die opgekochte schulden gaan de bureaus weer langs de deuren. Denk je als consument een schuld te hebben bij een bank of een bedrijf, blijkt die schuld te bestaan bij een incassobureau.

Ciske de Rat

Gelukkig is er een lichtpuntje: De Volksbank, ASN en Regiobank hebben zich voorgenomen geen vorderingen meer aan incassobureaus uit handen te geven. Voortaan worden de schulden door de banken zelf afgehandeld. Een mooi besluit. Natuurlijk, mensen die schulden maken, moeten achterna worden gezeten maar de aanpak moet wel kloppen. De manier waarop incassobureaus schulden trachten te innen is in mijn optiek buitengewoon ouderwets. Beslaglegging? Huisuitzetting? Energie afsnijden? Kom op zeg, het zijn straffen uit de tijd van Ciske de Rat.

Gerechtsdeurwaarders

Het incassobureau moet verdwijnen. Dit soort bedrijven passen niet meer in onze cultuur: laat deze neefjes van de man met de rode pet uitkijken naar een andere baan. Bedrijven kunnen het incasseren heel goed zelf aanpakken. Hooguit is er wat te zeggen zijn voor handhaving van de gerechtsdeurwaarders. Zij hebben heuse en meer eerlijke bevoegdheden, zoals een rechter inschakelen wanneer een schuldenaar blijft weigeren te betalen.

Robert Jan Blom